De airfryer is in de afgelopen jaren uitgegroeid tot een vaste waarde in keukens door het hele land. Van studenten tot gezinnen met kinderen: bijna iedereen lijkt er wel eentje te hebben.
Het idee is simpel en aantrekkelijk – je bereidt knapperige snacks, friet of zelfs een complete maaltijd, maar dan met veel minder olie.
Maar is dat apparaat nou écht zoveel gezonder als wordt beweerd? Volgens voedingsdeskundigen ligt het verhaal iets genuanceerder dan alleen “minder vet = gezond”.
De belofte van de airfryer: knapperig zonder olie
Eén van de grootste voordelen waar fabrikanten en gebruikers over blijven praten: je hebt nauwelijks olie nodig. In plaats van je friet onder te dompelen in een bad van vet, gebruikt een airfryer heteluchtcirculatie om dat knapperige resultaat te bereiken. In theorie betekent dit dus minder calorieën, minder transvetten en een lichtere maaltijd.
Volgens diëtist Marije Bos is dat deels waar: “Als je het vergelijkt met een klassieke friteuse, dan is de airfryer absoluut een stap vooruit. Je krijgt minder vet binnen en dat kan op de lange termijn bijdragen aan een gezonder eetpatroon.”
Toch waarschuwt ze ook voor een bekende valkuil: “Mensen denken vaak dat als iets uit de airfryer komt, het automatisch gezond is. Maar als je er elke dag diepvrieskroketten of frikandellen in stopt, dan schiet je er qua gezondheid nog steeds weinig mee op.”
Wat zeggen de cijfers? Minder vet, maar niet altijd minder ongezond
Een klassieke portie friet uit de frituur bevat gemiddeld tussen de 400 en 500 calorieën per 150 gram. Zet je exact diezelfde hoeveelheid friet in de airfryer zonder olie, dan daalt dat naar zo’n 280 tot 350 calorieën. Een flinke besparing dus, vooral als je regelmatig patat op tafel zet.
Ook het gehalte verzadigd vet is lager, en dat helpt weer mee bij het verlagen van het LDL-cholesterol, oftewel het ‘slechte’ cholesterol.
Maar er zit wel een ‘maar’ aan, zegt voedingsdeskundige Elif Demir: “Veel mensen gooien dezelfde portie bitterballen of friet in de airfryer als ze anders zouden frituren. En omdat het minder vet lijkt, eten ze vaak ook meer. Dat compenseert dan weer een deel van het gezondheidsvoordeel.”
Een kwestie van keuzes: wat je erin stopt telt ook mee
De airfryer zelf bepaalt natuurlijk niet wat jij erin stopt. Je kunt hem gebruiken voor kant-en-klare snacks uit de supermarkt – denk aan kaassoufflés, kroketten en frikandellen – of je kunt hem inzetten voor het bereiden van groenten, vis, kip of zelfs gebakken appel.
Diëtisten raden vooral dat tweede aan. “Als je de airfryer gebruikt om bijvoorbeeld bloemkoolroosjes te roosteren met wat kruiden en een drupje olie, dan ben je hartstikke goed bezig,” zegt Marije.
“Je eet dan niet alleen minder vet, maar je verhoogt ook je groente-inname. Dat is dubbel winst.”
Toch is het volgens haar ook niet nodig om alles op de klassieke manier te vermijden. “Een frietje op z’n tijd moet kunnen. Maar als je hem dan in de airfryer maakt, heb je in elk geval al de helft van het vet eruit gesneden. Dat is gewoon slim kiezen.”
Is de airfryer gezonder dan koken of stomen?
Hier komt het interessante deel: hoewel de airfryer vaak gezonder is dan frituren, is hij niet per se beter dan koken, stomen of grillen.
“Met stomen of koken behoud je vaak meer voedingsstoffen, vooral bij groenten,” legt Elif uit. “De airfryer werkt met hete lucht, dus sommige vitamines die gevoelig zijn voor hitte, zoals vitamine C, kunnen deels verloren gaan.”
Daar staat tegenover dat de airfryer wel heel geschikt is voor mensen die normaal gesproken veel vet gebruiken bij het bakken of braden. “Als je kipfilet normaal bakt in een laag olie, en je doet die nu in de airfryer met een beetje marinade, dan ben je echt gezonder bezig,” aldus Elif.
Zijn er ook nadelen aan de airfryer?
Hoewel de meeste gebruikers razend enthousiast zijn, kleven er volgens experts ook wat kanttekeningen aan het gebruik. Zo is er discussie over de vorming van acrylamide – een stof die ontstaat bij hoge temperaturen, vooral in zetmeelrijke producten zoals aardappels.
“Als je friet te donker bakt, ongeacht of dat in de oven of airfryer is, kunnen er schadelijke stoffen ontstaan,” zegt Marije. “Daarom is het belangrijk om je snacks niet te lang of te heet te bereiden. De meeste moderne airfryers geven ook aan wanneer iets te bruin wordt, dat is niet voor niets.”
Daarnaast speelt ook het gemak van de airfryer een rol. Het apparaat maakt het zó makkelijk om iets snel te bereiden, dat je sneller geneigd bent om een snack uit de vriezer te pakken dan normaal.
“Daar moet je wel een beetje voor waken,” zegt Elif. “Gemak is fijn, maar je moet wel bewust blijven kiezen.”
Conclusie: gezonder, maar geen wondermiddel
De airfryer is absoluut een gezondere keuze dan de traditionele friteuse. Je gebruikt minder vet, krijgt minder calorieën binnen en vermijdt transvetten die bij frituren in olie kunnen ontstaan. Maar het is géén magisch apparaat dat van elke snack ineens een gezonde maaltijd maakt.
Wat je erin stopt, hoe vaak je hem gebruikt, en of je daarnaast nog groenten en voedzame ingrediënten eet – dat bepaalt uiteindelijk of je daadwerkelijk gezonder bezig bent. Zoals voedingsdeskundigen het samenvatten: “Het is een handig hulpmiddel, maar je moet er wel slim mee omgaan.”
Dus ja, je kunt gezonder eten met een airfryer – zolang je je gezonde verstand blijft gebruiken.
