De vaatwasser is in veel huishoudens een onmisbare held. Na het avondeten alles erin, klepje dicht en klaar. Maar dan komt de vraag: wanneer zet je ‘m aan?
Meteen na het eten of toch wachten tot iedereen op één oor ligt? Steeds meer mensen vragen zich af of de vaatwasser ‘s nachts draaien echt geld bespaart. Het korte antwoord? Ja, soms wel. Maar er zijn een paar dingen die je absoluut moet weten voordat je je machine standaard om middernacht aanzet.
Waarom ‘s nachts draaien goedkoper kan zijn
In Nederland werken veel energiecontracten tegenwoordig met zogeheten daltarief en piektarief. Bij een dubbel uurtarief betaal je overdag meer voor stroom dan ‘s avonds en ‘s nachts.
Het daltarief geldt meestal van 23.00 tot 07.00 uur (kan per netbeheerder of energieleverancier iets verschillen). Draai je je vaatwasser binnen die daluren, dan ben je in theorie dus goedkoper uit.
Stel: je vaatwasser gebruikt ongeveer 1 kWh per wasbeurt. Betaal je overdag 0,40 euro per kWh en ‘s nachts 0,25 euro, dan scheelt dat toch mooi 15 cent per keer. Dat lijkt weinig, maar als je de machine bijna elke dag gebruikt, kan dat op jaarbasis aardig oplopen.
Toch is er een kanttekening: niet iedereen heeft een daltarief. Heb je een dynamisch of vast contract met één stroomprijs, dan maakt het moment van draaien niets uit voor de kosten. Check dus altijd even je contract of energieleverancier om te zien of jij hiervan kunt profiteren.
Wat zeggen energieleveranciers zelf?
Energie-experts geven vaak het advies om apparaten zoveel mogelijk tijdens daluren te gebruiken, mits je contract daar voordeel op biedt.
De vaatwasser, wasmachine en droger zijn echte stroomslurpers, dus het loont om die te timen als het tarief laag ligt. Sommige moderne vaatwassers hebben zelfs een startuitstel-functie waarmee je makkelijk kunt instellen dat hij pas om bijvoorbeeld 02.00 uur begint.
Maar het is niet alleen voordelig voor je portemonnee. Als veel mensen overdag tegelijkertijd hun apparaten gebruiken, raakt het stroomnet zwaarder belast. Door huishoudelijke apparaten ‘s nachts te gebruiken, help je indirect mee om de piekbelasting te verlagen. Een kleine stap voor jou, maar een stap richting een stabieler energienet.
Is ‘s nachts draaien wel veilig?
En dan komt er meteen een ander punt om de hoek kijken: veiligheid. Veel mensen twijfelen of het wel verstandig is om een vaatwasser ‘s nachts te laten draaien, terwijl iedereen ligt te slapen.
Dat is een terechte zorg, want elektrische apparaten kunnen in zeldzame gevallen brand veroorzaken. Zeker als de vaatwasser al wat ouder is of niet goed wordt onderhouden.
De Nederlandse brandweer adviseert om apparaten als wasmachines, drogers en dus ook vaatwassers bij voorkeur niet te laten draaien als je slaapt of van huis bent. Mocht er iets fout gaan, dan ben je er zelf niet op tijd bij. Een kleine kortsluiting kan al snel grote gevolgen hebben.
Daarom: wil je toch graag de vaatwasser ‘s nachts aanzetten, zorg dan in elk geval dat hij goed schoon is (denk aan het filter en de sproeiarmen), geen kapotte onderdelen heeft en dat je gebruikmaakt van een goed functionerende zekering en rookmelders in huis.
Een slimme tussenoplossing is om ‘m aan te zetten vlak voordat je naar bed gaat, zodat je nog wakker bent als hij draait – en je eventueel kunt ingrijpen als er iets misgaat.
Slim omgaan met energie: meer dan alleen timing
Het tijdstip van draaien is belangrijk, maar het is zeker niet het enige wat invloed heeft op je energierekening. Ook de manier waarop je de vaatwasser gebruikt maakt een verschil. Zet hem pas aan als hij echt vol is. Een halfvolle machine verbruikt net zo veel stroom en water als een volle, maar je hebt er minder aan.
Daarnaast zijn er tegenwoordig vaatwassers met energielabel A of A+++, die veel efficiënter omgaan met stroom en water dan oudere modellen. Als je vaatwasser al wat jaartjes meegaat, loont het om eens te kijken naar een energiezuiniger alternatief. Op termijn bespaar je daar serieus geld mee.
Nog een tip: kies, als het kan, altijd voor het eco-programma. Dat programma duurt misschien iets langer, maar gebruikt minder stroom én water, wat uiteindelijk goedkoper en milieuvriendelijker is.
Dynamische stroomprijzen: steeds populairder
Naast het klassieke daltariefcontract zijn er steeds meer mensen die overstappen op dynamische stroomprijzen. Daarmee betaal je elk uur een ander tarief, gebaseerd op vraag en aanbod op de energiemarkt. Dit soort contracten zijn ideaal voor mensen die hun stroomverbruik flexibel kunnen plannen. Je kunt dan via een app precies zien wanneer de stroom het goedkoopst is – en dat is regelmatig midden in de nacht of juist op momenten dat er veel zonne- of windenergie beschikbaar is.
Heb je zo’n contract? Dan kun je nog meer besparen door slim te plannen. Zet je vaatwasser aan op het goedkoopste uur van de dag – en dat hoeft dus niet altijd ‘s nachts te zijn.
Conclusie: doen of niet?
De vaatwasser ‘s nachts laten draaien kan zeker geld besparen, vooral als je een daltarief- of dynamisch energiecontract hebt. Het verschil per wasbeurt lijkt misschien klein, maar op jaarbasis kan het tientallen euro’s schelen. Combineer je dat met energiezuinig gebruik, dan is het helemaal de moeite waard.
Maar let ook op de veiligheid. Laat apparaten niet draaien als je ligt te slapen zonder goede voorzorgsmaatregelen. Controleer regelmatig je apparatuur, zorg voor een goed werkende rookmelder en gebruik waar mogelijk de startuitstel-optie zodat je nog wakker bent als het apparaat bezig is.
Uiteindelijk gaat het om de balans tussen besparen en veilig omgaan met je apparaten. Maar als je het slim aanpakt, dan is ‘s nachts de vaat doen helemaal zo’n gek idee nog niet – voor je portemonnee én het energienet.
