Iedereen kent het wel: een strak gemaaid gazon waar het gras keurig op dezelfde lengte ligt. Toch blijkt dit niet per se het beste voor de natuur.
Uit recent onderzoek van de Universiteit Gent blijkt dat grasvelden die op een golvende, kronkelende manier gemaaid worden, een stuk aantrekkelijker zijn voor bijen, vlinders en andere bestuivers. Dit zorgt voor een flinke boost in biodiversiteit en een gezonder ecosysteem.
Waarom het strakke gazon niet ideaal is
Het beeld van een perfect onderhouden gazon met strak gemaaid gras is diepgeworteld in onze schoonheidsidealen. Het staat symbool voor netheid en verzorging.
Toch negeren we hiermee een belangrijk aspect: natuur en biodiversiteit. Een strak gemaaid grasveld biedt weinig variatie in hoogte en structuur, waardoor het moeilijk wordt voor insecten en kleine dieren om er te overleven.
Bestuivers zoals bijen en vlinders zijn essentieel voor de natuur en landbouw. Ze zorgen voor de bevruchting van planten en dragen zo bij aan voedselproductie en biodiversiteit. Maar in een strak gazon vinden deze insecten weinig voedsel en schuilplaatsen. Door het gras telkens op dezelfde korte lengte te maaien, verdwijnen bloemen en kruiden die juist voedsel bieden aan deze dieren.
Kronkelend maaien: wat is het en hoe werkt het?
De onderzoekers van de Universiteit Gent pleiten daarom voor een andere maaitechniek: kronkelend maaien, ook wel sinusmaaien genoemd.
In plaats van het gras in rechte lijnen of stroken te maaien, wordt het in golvende, meanderende patronen gemaaid. Dit creëert een landschap met verschillende hoogtes gras en meer variatie in het veld.
Het resultaat is een grasveld met stukken lang gras afgewisseld met kort gemaaide zones, waardoor er natuurlijke corridors ontstaan. Deze corridors maken het voor insecten makkelijker om zich te verplaatsen en veilige plekken te vinden om te eten, hun eitjes te leggen of te overwinteren.
Voordelen van kronkelend maaien voor biodiversiteit
De voordelen van deze methode zijn opmerkelijk. Uit het onderzoek blijkt dat er tot wel een derde meer bijen en vlinders worden aangetrokken in grasvelden die op deze manier worden gemaaid. Dit is een flinke stijging, zeker als je bedenkt hoe belangrijk deze bestuivers zijn voor onze ecosystemen.
Daarnaast zorgt het golvende maaipatroon ervoor dat het ecosysteem veerkrachtiger wordt. Verschillende plantensoorten krijgen de kans om te groeien en te bloeien, wat weer nieuwe voedselbronnen biedt voor allerlei insecten en vogels. Het grasland krijgt hierdoor een gezondere en gevarieerdere uitstraling.
Het onderzoek benadrukt ook dat de voordelen zich vooral manifesteren als deze maaitechniek meerdere jaren achter elkaar wordt toegepast. Het effect wordt groter naarmate het ecosysteem de tijd krijgt om zich aan te passen en te herstellen.
Praktische toepassingen: van landbouw tot tuin
Kronkelend maaien is niet alleen interessant voor landbouwers die de biodiversiteit op hun velden willen verbeteren. Ook in parken, openbare groene ruimtes en zelfs in particuliere tuinen kan deze methode worden toegepast.
Door grasvelden niet meer strak en in rechte lijnen te maaien, maar in golvende patronen, kan iedereen bijdragen aan het behoud van bestuivers.
Bovendien is deze manier van maaien relatief eenvoudig toe te passen met standaard maaimachines, zolang de maaipatronen maar worden aangepast. Het vergt geen grote investeringen of speciale technieken, alleen een andere aanpak en een beetje durf om het traditionele beeld van een gazon los te laten.
Gefaseerd maaien: een extra stap voor biodiversiteit
Naast het kronkelend maaien wordt ook het gefaseerd maaien steeds vaker toegepast in de landbouw. Hierbij worden grote stukken grasland bewust ongemaaid gelaten, terwijl andere delen wel worden gemaaid. Dit creëert variatie in graslengte en biedt insecten meer kansen om voedsel te vinden en te overwinteren.
Door niet alles in één keer te maaien, blijven er altijd bloemrijke stukken over die bestuivers aantrekken. In combinatie met de sinusmaaitechniek kan dit een krachtig middel zijn om graslanden biodiverser te maken.
Onderzoek en toekomstperspectief
Het onderzoek van de Universiteit Gent is onderdeel van een groter Noord-Europees project dat de effecten van verschillende maaitechnieken op biodiversiteit onderzoekt. Het doel is om meer inzicht te krijgen in hoe we graslanden op een natuurlijke en duurzame manier kunnen beheren.
De verwachting is dat kronkelend maaien een steeds grotere rol gaat spelen in duurzaam natuurbeheer, zowel op het platteland als in stedelijke omgevingen. Door simpelweg het maaipatroon aan te passen, kunnen we al grote stappen zetten in het behoud van belangrijke insectensoorten en het versterken van onze ecosystemen.
Meer doen voor bijen en vlinders
Wil je zelf bijdragen aan het stimuleren van bestuivers in je eigen tuin of omgeving? Overweeg dan om het gras niet altijd strak te maaien en laat ook wat wilde bloemen en kruiden staan.
Door plekken te creëren waar het gras wat langer mag groeien en bloemrijke zones te behouden, bied je voedsel en schuilplaatsen aan bijen, vlinders en andere nuttige insecten.
Ook het gebruik van pesticiden en chemische meststoffen kun je beter vermijden, omdat die schadelijk zijn voor insecten en de bodemgezondheid ondermijnen. Het gaat om een meer natuurlijke manier van tuinieren en beheer, waarbij biodiversiteit centraal staat.
Conclusie
Het traditionele beeld van het strak gemaaide gazon mag dan populair zijn, het is niet de beste keuze voor de natuur. Kronkelend maaien biedt een slimme en relatief eenvoudige oplossing om grasvelden aantrekkelijker te maken voor bijen, vlinders en andere bestuivers.
Dit draagt bij aan een rijker en veerkrachtiger ecosysteem, wat op lange termijn ook voordelen biedt voor de mens.
Of het nu gaat om landbouw, parkbeheer of je eigen tuin: door het maaipatroon aan te passen en het gras wat meer ruimte en variatie te geven, help je de natuur vooruit. Een kleine verandering met grote impact, waar we allemaal beter van worden.
Wil je meer weten over biodiversiteit en hoe jij kan bijdragen? Blijf de nieuwste onderzoeken volgen en durf die strakke lijn in je grasveld los te laten!
