In Nederland groeit het aantal mensen met blaaskanker. Vooral onder vrouwen neemt het aantal gevallen opvallend snel toe. Dat komt niet alleen doordat de ziekte vaker voorkomt, maar ook doordat de klachten vaak verkeerd worden geïnterpreteerd. Vrouwen worden bij klachten regelmatig behandeld voor een blaasontsteking, terwijl er in werkelijkheid meer aan de hand is. Dit leidt ertoe dat de diagnose blaaskanker bij vrouwen vaak later wordt gesteld dan bij mannen, met alle gevolgen van dien.
Klachten worden vaak verward met blaasontsteking
Blaaskanker kan zich op verschillende manieren uiten, maar de meest voorkomende klacht is bloed in de urine. Andere signalen kunnen zijn: vaak moeten plassen, een branderig gevoel bij het plassen en pijn in de onderbuik. Deze klachten lijken sterk op die van een blaasontsteking, een aandoening waar vrouwen vaker last van hebben dan mannen. Hierdoor krijgen vrouwen bij deze symptomen al snel een antibioticakuur mee naar huis, vaak zonder dat er verder wordt onderzocht of er iets anders aan de hand is.
Als de klachten daarna terugkomen of niet verdwijnen, wordt pas later verder gekeken. Op dat moment kan de blaaskanker al verder gevorderd zijn. Dat betekent dat vrouwen soms maanden rondlopen met een tumor, zonder dat ze het zelf weten. En dat is zorgelijk, want hoe later de diagnose komt, hoe moeilijker de behandeling wordt en hoe kleiner de overlevingskans.
Vrouwen hebben vaker een agressievere vorm
Blaaskanker kan zich op twee manieren ontwikkelen: een vorm die beperkt blijft tot het oppervlak van de blaaswand, en een vorm die door de blaasspier heen groeit. Vooral die tweede variant is gevaarlijk en vraagt om een zwaardere behandeling. Bij vrouwen is de kans groter dat de kanker zich al verder heeft verspreid tegen de tijd dat het wordt ontdekt. Dat komt deels doordat vrouwen een andere blaasstructuur hebben: hun blaaswand is dunner, waardoor tumoren sneller door de spierlaag heen kunnen dringen.
De behandeling voor spier-ingroeiende blaaskanker is zwaar. Vaak moet de hele blaas verwijderd worden. Dit heeft grote gevolgen voor het dagelijks leven, zowel lichamelijk als mentaal. Wanneer de kanker op tijd wordt ontdekt, is een minder ingrijpende behandeling soms nog mogelijk. Dat maakt vroegtijdige herkenning van de klachten extra belangrijk.
Roken en vapen verhogen het risico
Een van de grootste risicofactoren voor het krijgen van blaaskanker is roken. Wat veel mensen niet weten, is dat sigaretten niet alleen schadelijk zijn voor de longen, maar ook voor de blaas. Schadelijke stoffen uit rook worden via de urine uitgescheiden en komen zo telkens in contact met de blaaswand. Dat zorgt voor blijvende irritatie, waardoor cellen kunnen beschadigen. Deze beschadigde cellen kunnen zich later ongecontroleerd gaan delen en kanker veroorzaken.
Ook het gebruik van e-sigaretten speelt mogelijk een rol, al wordt daar nog veel onderzoek naar gedaan. De stoffen in vapes kunnen op een vergelijkbare manier schadelijk zijn voor het lichaam. Het is dus verstandig om zowel roken als vapen te vermijden als je de kans op blaaskanker zo klein mogelijk wilt houden.
Jonge mensen kunnen ook blaaskanker krijgen
Hoewel blaaskanker vooral voorkomt bij mensen boven de 60, wordt het ook steeds vaker gezien bij jongere volwassenen. De oorzaak hiervan is nog niet helemaal duidelijk. Erfelijkheid lijkt in de meeste gevallen geen grote rol te spelen. Het verloop van blaaskanker bij jongeren is vaak erg ingrijpend, omdat de diagnose onverwacht komt en de impact groot is. Voor jonge patiënten is er inmiddels extra ondersteuning beschikbaar, zoals gespecialiseerde zorgteams die zich richten op hun specifieke situatie.
Meer bewustwording is hard nodig
De kennis over blaaskanker is in de medische wereld flink verbeterd de laatste jaren. Er zijn nieuwe behandelmethoden, en artsen zijn beter voorbereid op verschillende situaties. Toch blijft de algemene bekendheid bij het grote publiek achter. Veel mensen herkennen de signalen van blaaskanker niet of denken dat het om iets onschuldigs gaat. Zeker bij vrouwen wordt dit probleem vergroot doordat klachten als normaal of onschuldig worden gezien.
Het is belangrijk dat iedereen weet waar je op moet letten. Bloed in de urine is altijd een reden om naar de huisarts te gaan, ook al komt het maar één keer voor. Andere klachten, zoals pijn bij het plassen of steeds terugkerende blaasontstekingen, moeten ook serieus worden genomen. Vrouwen die normaal nooit last hadden van blaasproblemen en nu ineens wel, moeten alert zijn. Als antibiotica niet helpt of de klachten blijven terugkomen, is verder onderzoek noodzakelijk.
Vroege diagnose kan levens redden
Bij blaaskanker geldt: hoe eerder je erbij bent, hoe beter. In een vroeg stadium is de ziekte vaak nog goed te behandelen en zijn de gevolgen minder zwaar. Door op tijd naar de dokter te gaan en door niet meteen genoegen te nemen met een simpele uitleg, kunnen onnodige vertragingen in de diagnose worden voorkomen. Vooral vrouwen moeten bewust worden van het risico dat hun klachten niet zomaar een blaasontsteking zijn.
De gezondheidszorg heeft een belangrijke taak in het beter herkennen van blaaskanker bij vrouwen. Maar ook mensen zelf kunnen een verschil maken, door goed naar hun eigen lichaam te luisteren en signalen serieus te nemen. Want uiteindelijk kan een snelle reactie het verschil maken tussen herstel of ernstige gevolgen. Blaaskanker is een serieuze aandoening, maar met de juiste kennis en snelle actie kan de schade beperkt blijven.