Marja van Dijk (42) heeft jarenlang geworsteld met haar gewicht. Ze staat bekend om haar humor en haar liefde voor koken, maar de laatste tijd is ze minder vrolijk. Ze zegt dat haar overgewicht niet alleen aan haar eigen keuzes ligt, maar vooral aan de manier waarop supermarkten werken.
“Het begon allemaal onschuldig,” vertelt Marja. “Ik was jong, at wat ik lekker vond en dacht er verder niet over na. Maar naarmate ik ouder werd, werd het moeilijker om op gewicht te blijven. En dat is niet alleen mijn schuld.”
Een zee van verleiding
Volgens Marja ligt een groot deel van het probleem bij supermarkten. “Als je naar binnen loopt, word je meteen geconfronteerd met aanbiedingen: drie chocoladeletters voor de prijs van twee, zakken chips voor bijna niks, en overal van die geurige afgebakken broodjes. Het is een zee van verleiding waar je nauwelijks weerstand tegen kunt bieden,” zegt ze gefrustreerd.
Ze wijst op het effect van marketing en winkelindeling. “Heb je ooit gemerkt dat de groente en fruit vaak helemaal achterin de winkel liggen? Eerst moet je langs al die koekjes en snacks. Tegen de tijd dat je bij de appels bent, ligt je mandje al vol met ongezonde dingen. En dat doen ze expres.”
Marja voelt zich vaak in de val gelokt. “Ik werk fulltime en heb weinig tijd om alles zelf te maken. Die kant-en-klare maaltijden lijken dan zo handig. Maar als je de verpakking goed leest, zie je dat er veel suiker en vet in zit.”
Moeite met discipline
Hoewel Marja zichzelf niet helemaal vrijpleit, vindt ze het oneerlijk dat supermarkten zoveel macht hebben over wat mensen kopen. “Tuurlijk, ik had nee kunnen zeggen tegen die zak chips. Maar probeer dat maar eens als je moe bent na een lange dag werken en je hebt trek. Die verleiding is te groot.”
Ze haalt ook de rol van aanbiedingen aan. “Als er gezonde dingen in de aanbieding zijn, zoals groenten of volkoren producten, dan koop ik die ook. Maar dat gebeurt zelden. Het zijn altijd de koekjes en snoepjes die met grote korting worden verkocht.”
Gezonder alternatief
Marja pleit voor meer verantwoordelijkheid bij supermarkten. “Waarom promoten ze niet vaker gezonde producten? Stel je voor dat je bij de kassa wordt verleid met verse snackgroenten in plaats van chocoladerepen. Of dat er meer gezonde maaltijdopties zijn die niet duurder zijn dan de ongezonde alternatieven.”
Ze denkt ook dat het helpt om producten anders te presenteren. “Maak het makkelijker en aantrekkelijker om gezonde keuzes te maken. Bijvoorbeeld door een aparte hoek met goedkope, gezonde recepten en de bijbehorende producten.”
Niet alleen
Marja’s verhaal is niet uniek. Volgens onderzoek van het Voedingscentrum heeft ruim de helft van de Nederlanders overgewicht, en speelt voedselomgeving een grote rol. De overvloed aan ongezonde en goedkope opties maakt het lastig om gezonde keuzes te maken.
“Ik weet dat ik niet de enige ben,” zegt Marja. “In mijn vriendengroep worstelen veel mensen met hetzelfde probleem. We voelen ons soms schuldig, maar tegelijk ook machteloos. Hoe kun je gezond eten als alles om je heen je richting ongezond eten duwt?”
Kleine stappen
Ondanks haar frustratie is Marja bezig met verandering. Ze probeert kleine stappen te zetten om gezonder te leven. “Ik maak nu een boodschappenlijstje en houd me daaraan. En ik probeer niet naar de winkel te gaan als ik honger heb, want dan koop ik dingen die ik eigenlijk niet nodig heb.”
Ook haar kinderen betrekt ze in haar nieuwe aanpak. “Ik wil dat ze leren wat gezonde voeding is en dat ze later niet dezelfde strijd hoeven te voeren als ik. We koken nu vaker samen en kiezen bewust voor verse producten.”
Een oproep aan supermarkten
Tot slot heeft Marja een duidelijke boodschap voor supermarkten. “We kunnen niet alles op de klant afschuiven. Jullie hebben een verantwoordelijkheid. Maak gezond eten makkelijker, betaalbaarder en aantrekkelijker. Het is niet alleen goed voor de klant, maar uiteindelijk ook voor de samenleving.”
Hoewel Marja nog een lange weg te gaan heeft, is ze vastberaden om haar leven te verbeteren én een verandering te zien in de manier waarop supermarkten omgaan met hun klanten. “Het is tijd dat we samen de strijd tegen overgewicht aangaan. Ik kan het niet alleen.”
