Peterselie werd in 2023 uitgeroepen tot giftige plant van het jaar. Dat klinkt misschien gek, want peterselie is toch juist een van de bekendste keukenkruiden? Het zit in soepen, salades en wordt vaak gebruikt als versiering op een bord. Veel mensen kweken het zelfs zelf, gewoon in de tuin of in een pot op het balkon. Maar er zit een kant aan peterselie die niet iedereen kent: het kan ook giftig zijn.
Wanneer wordt peterselie gevaarlijk?
Zolang de peterselie nog geen bloemen heeft, is er niets aan de hand. Maar zodra de plant begint te bloeien, verandert dat. Tijdens de bloei maakt peterselie een stof aan die apiol heet. Deze stof zit vooral in de bloemen en zaden, maar ook in de stengels en bladeren. Dit gebeurt meestal tussen juni en juli.
Vanaf dat moment is de plant niet meer veilig om te eten. De smaak verandert ook, en de kans op gezondheidsproblemen neemt toe. Dus: zie je bloemetjes aan je peterselie? Dan is het tijd om te stoppen met oogsten.
Wat gebeurt er bij een apiol-vergiftiging?
Apiol is een stof die al in de middeleeuwen werd gebruikt om zwangerschappen af te breken. Daarom moeten vooral zwangere vrouwen erg oppassen met peterselie in de bloeiperiode. Maar ook voor kinderen en gezonde volwassenen kan het schadelijk zijn als je er te veel van binnenkrijgt.
Typische klachten bij een apiol-vergiftiging zijn:
-
allergische reacties zoals huiduitslag
-
misselijkheid en diarree
-
schade aan lever en nieren
-
krampen in de baarmoeder
Deze klachten kunnen behoorlijk ernstig zijn. Daarom is het belangrijk om goed op te letten bij het oogsten van peterselie, zeker als je de plant zelf kweekt.
Hoe kun je peterselie veilig oogsten?
Tot aan de bloei kun je peterselie zonder zorgen gebruiken. Pluk gewoon de blaadjes die je nodig hebt. Heb je te veel? Dan kun je ze invriezen. Een handige tip is om de blaadjes met een beetje olijfolie in een ijsblokjesvorm in te vriezen. Zo blijven smaak en geur goed bewaard.
Zodra de plant in bloei staat, kun je beter stoppen met oogsten. De zaden kun je eventueel bewaren om het jaar erop opnieuw te zaaien. De rest van de plant gooi je het beste weg, want zelfs de stelen en bladeren zijn dan te sterk vervuild met apiol om nog veilig te gebruiken.
Waarom werd peterselie gekozen tot giftige plant van het jaar?
Elk jaar wordt een plant gekozen om extra aandacht te geven aan onbekende of verrassende eigenschappen. In 2023 viel de keuze op peterselie, juist omdat bijna niemand weet dat het ook giftig kan zijn. De meeste mensen gebruiken het bijna dagelijks in de keuken, zonder erbij stil te staan dat het in bepaalde omstandigheden gevaarlijk wordt.
Door peterselie op deze manier in het nieuws te brengen, hopen deskundigen dat mensen beter gaan letten op wat ze in hun tuin kweken en eten. Want ook al lijkt een plant onschuldig, soms zit er meer achter dan je denkt.
Let goed op je kruidentuin
Peterselie is heerlijk en gezond – zolang je weet wanneer je het wel of niet moet gebruiken. Controleer regelmatig of je plant begint te bloeien. Tot die tijd kun je het met een gerust hart blijven plukken en gebruiken in je maaltijden. Daarna is het beter om afscheid te nemen van de plant. Zo voorkom je dat een geliefd keukenkruid ineens een risico wordt voor je gezondheid.
