Veel mensen dragen een rozenkwartsarmband of leggen een setje op hun nachtkastje. Volgens webshops zou deze steen helpen bij zelfliefde, vruchtbaarheid en het versterken van empathie. Maar achter deze ‘liefdevolle’ steen schuilt een duister verhaal. Uit onderzoek blijkt dat de winning van rozenkwarts gepaard gaat met kinderarbeid en uitbuiting.
Een groeiende markt zonder transparantie
De vraag naar edelstenen en mineralen is de laatste jaren enorm toegenomen. Ondanks de populariteit is er weinig bekend over de herkomst van deze stenen. Veel webshops kunnen niet vertellen uit welk land hun rozenkwarts komt, laat staan onder welke omstandigheden deze wordt gewonnen. De industrie is niet gereguleerd, waardoor consumenten geen inzicht hebben in de werkomstandigheden achter de edelstenen die zij kopen.
Rozenkwarts wordt onder andere gedolven in Madagaskar, Congo en Afghanistan. Vervolgens wordt de steen bewerkt in landen zoals China en India, waarna hij via groothandels of beurzen in Europese webshops belandt. Door deze lange keten blijft het onduidelijk onder welke omstandigheden de stenen zijn gewonnen.
Kinderarbeid en zware werkomstandigheden
Om hier meer over te weten te komen, reisde Fons Hendriks naar Madagaskar. Dit is een van de tien armste landen ter wereld en een belangrijke leverancier van rozenkwarts.
Wat hij daar aantrof, was schokkend. In de mijnen werken hele gezinnen, inclusief jonge kinderen, mee aan de winning van de steen. Ouders hakken zonder beschermende middelen diep in de mijnen, waar instortingsgevaar altijd aanwezig is. Buiten de mijn werken kinderen aan het fijnhakken en schoonmaken van de brokken rozenkwarts.
De lonen zijn extreem laag. Mijnwerkers verdienen slechts 10 cent per kilo rozenkwarts, terwijl in Nederland een klein stukje van 70 gram voor 18 euro wordt verkocht. Dit betekent dat de steen in Europa zo’n 250 euro per kilo opbrengt, terwijl de arbeiders amper iets verdienen.
Ook in de werkplaatsen, waar de rozenkwarts verder wordt bewerkt, zijn de omstandigheden slecht. De arbeiders werken in stoffige ruimtes zonder enige bescherming. Ze maken lange dagen van 8 uur, 6 dagen per week, en verdienen gemiddeld slechts 3 euro per dag.
Oproep tot actie
Volgens Kristina Ullrich van mensenrechtenorganisatie Terre des Hommes is deze situatie onacceptabel. “Mensen werken onder erbarmelijke omstandigheden en verdienen amper genoeg om te overleven. Dit is pure uitbuiting,” zegt ze.
“Een leefbaar inkomen is een mensenrecht. Iedereen heeft recht op eerlijke lonen en fatsoenlijke arbeidsomstandigheden. De realiteit in deze mijnen laat zien dat dit totaal niet wordt nageleefd.”
Terre des Hommes roept de politiek en het bedrijfsleven op om in actie te komen. “In Europa wordt deze steen uiteindelijk verkocht. Het is de verantwoordelijkheid van de Nederlandse overheid om wetgeving te maken die kinderarbeid en uitbuiting tegengaat.”
De populariteit van rozenkwarts groeit, maar de echte prijs wordt betaald door de mensen die de steen uit de grond halen. Het is tijd dat er meer bewustzijn en regelgeving komt om deze misstanden aan te pakken.
