Je staat er misschien niet dagelijks bij stil, maar de temperatuur van je koelkast heeft meer invloed op je portemonnee dan je denkt. Als je de koelkast niet goed instelt, kan dit zorgen voor hogere energiekosten én voor sneller bederf van je etenswaren. In dit artikel leggen we uit wat de ideale temperatuur is voor je koelkast, waarom dat zo is, en hoe je op een slimme manier energie (en dus geld) kunt besparen.
De ideale temperatuur: 4 graden Celsius
De beste temperatuur om je koelkast op in te stellen is 4 graden Celsius. Dit is de perfecte balans tussen voedselveiligheid en energieverbruik. Bij deze temperatuur blijven bederfelijke producten zoals vlees, vis, zuivel en restjes het langst goed, terwijl je koelkast niet meer energie verbruikt dan nodig is.
Stel je de koelkast kouder in dan 4 graden, dan kost dat extra stroom zonder dat je eten er significant langer goed van blijft. Is de temperatuur juist hoger dan 4 graden, dan neemt de kans toe dat bacteriën zich sneller vermenigvuldigen, wat niet alleen slecht is voor je gezondheid, maar ook leidt tot meer voedselverspilling — en dus extra kosten.
Waarom 4 graden precies goed is
Bacteriën groeien het snelst bij temperaturen tussen de 7 en 60 graden Celsius. Als de temperatuur in je koelkast boven de 4 graden komt, kunnen bepaalde bacteriën zoals Listeria of Salmonella zich al langzaam beginnen te vermenigvuldigen. Door de temperatuur op 4 graden te houden, zorg je dat dit proces zoveel mogelijk wordt afgeremd, terwijl je koelkast niet onnodig veel stroom hoeft te gebruiken zoals bij 1 of 2 graden.
Wat doet een graad verschil met je energieverbruik?
Elke graad kouder dan nodig kost ongeveer 5 tot 10% extra energie. Stel je voor dat je koelkast op 2 graden staat in plaats van 4 graden — dan betaal je dus ongemerkt elk jaar meer stroomkosten voor iets wat eigenlijk niet nodig is. Zet je de temperatuur zelfs op 0 graden, dan kan dat jaarlijks een paar tientjes extra kosten. En dat terwijl je eten daar niet per se langer van goed blijft.
Zo meet je de echte temperatuur in je koelkast
Veel koelkasten hebben een draaiknop met cijfers in plaats van een digitale thermometer. De getallen geven dan vaak niet de echte temperatuur aan, maar een stand: hoe hoger het cijfer, hoe kouder de koelkast wordt. Om echt te weten hoe koud het is, kun je het beste een losse koelkastthermometer gebruiken. Leg deze in het midden van de koelkast, niet tegen de achterkant aan, en meet na een nachtje wat de temperatuur is. Zit je tussen de 3 en 5 graden, dan zit je goed. Is het kouder of warmer, stel de temperatuur dan iets bij.
Slim besparen met een efficiënte koelkastindeling
Naast de temperatuurinstelling kun je ook geld besparen met een slimme indeling van je koelkast. Een goed gevulde koelkast verbruikt minder energie dan een lege, omdat koude producten helpen om de temperatuur constant te houden. Let er wel op dat er genoeg ruimte overblijft voor luchtcirculatie.
Leg producten op de juiste plek:
-
Bovenin: restjes en bereide maaltijden
-
Middenin: zuivelproducten
-
Onderin (meest koel): vlees en vis
-
Groentelade: groente en fruit
-
Deur: sauzen, dranken, eieren (de minst koude plek)
Zorg er ook voor dat je warme gerechten eerst laat afkoelen voordat je ze in de koelkast zet. Anders moet je koelkast harder werken om alles weer op temperatuur te krijgen.
Onderhoud en plaatsing van je koelkast maken ook verschil
Een goed onderhouden koelkast werkt zuiniger. Maak minstens eens per jaar de condensor (de metalen grill aan de achterkant) stofvrij en controleer of de rubberen deurstrip nog goed afsluit. Een slecht sluitende koelkastdeur laat koude lucht ontsnappen en zorgt voor hogere energiekosten.
Ook de plek waar je de koelkast neerzet is belangrijk. Zet ‘m niet naast een oven, radiator of in direct zonlicht. Hoe warmer de omgeving, hoe harder de koelkast moet werken om koel te blijven — en dat kost energie.
Zet de vriezer op -18 graden
Heb je een koel-vriescombinatie? Vergeet dan ook de vriezer niet. De ideale temperatuur voor je vriezer is -18 graden Celsius. Dit is voldoende om voedsel lang goed te houden, zonder dat het onnodig veel stroom kost. Elke graad kouder dan -18 levert geen extra voordeel op voor je eten, maar laat je energierekening wel stijgen.
Extra tips om energie te besparen
-
Ontdooi je vriezer regelmatig als er geen No Frost-functie op zit. Een ijslaag van meer dan 2 millimeter zorgt voor extra energieverbruik.
-
Open de koelkastdeur zo kort mogelijk. Hoe langer hij open staat, hoe meer koude lucht ontsnapt.
-
Controleer de energielabel van je koelkast. Oude modellen verbruiken vaak veel meer stroom dan nieuwe zuinige modellen.
4 graden is het magische getal
Als je je koelkast instelt op 4 graden Celsius, sla je de perfecte balans tussen voedselveiligheid en energiebesparing. Daarmee voorkom je verspilling van eten én stroom, en dat merk je uiteindelijk in je portemonnee. Met een paar simpele gewoontes — zoals je koelkast goed indelen, regelmatig controleren en onderhouden — kun je nog meer besparen. Kleine aanpassingen, groot effect.