Elektrische auto’s zijn het gesprek van de dag. Overheden zetten zwaar in op een volledig elektrisch wagenpark en fabrikanten brengen steeds meer modellen op de markt.
Toch klinkt er steeds vaker kritiek. Volgens motorenexpert Fritz Indra, jarenlang actief als ontwikkelaar bij grote autofabrikanten, zijn elektrische auto’s in veel opzichten een stap achteruit.
Van milieuvoordelen tot kosten en van infrastructuur tot concurrentie: zijn analyse laat weinig heel van de hype rond de elektrische revolutie.
Overheidsdoelen en de harde realiteit
De Europese Unie wil in 2035 afscheid nemen van de verbrandingsmotor. In landen zoals Nederland mikken zelfs op miljoenen elektrische auto’s binnen tien jaar. Indra noemt deze doelen echter onrealistisch. Volgens hem zal de infrastructuur nooit snel genoeg meegroeien.
Een voorbeeld: de ambitie om in 2030 rond de 15 miljoen elektrische voertuigen te hebben. Indra denkt dat hooguit een derde daarvan haalbaar is.
Hij stelt dat laadpalen, netcapaciteit en consumentengedrag niet op tijd klaar zullen zijn. “Misschien vijf miljoen,” aldus de expert. Daarmee plaatst hij vraagtekens bij de haalbaarheid van de energietransitie zoals die nu wordt gepresenteerd.
Het groene imago is een illusie
Een van de belangrijkste argumenten vóór elektrisch rijden is het milieuvoordeel. Geen uitlaatgassen, dus beter voor de luchtkwaliteit en de planeet – althans, zo wordt het vaak gepresenteerd.
Indra is kritisch. Hij wijst erop dat een elektrische auto pas na zo’n 60.000 kilometer milieuvriendelijker wordt dan een benzine- of dieselauto, en dat ook nog eens alleen wanneer er gebruik wordt gemaakt van groene stroom.
Wordt de accu opgeladen met stroom uit kolencentrales of gas, dan valt de rekensom heel anders uit. In dat geval stoot de elektrische auto indirect nog steeds veel CO2 uit en kan de totale ecologische voetafdruk zelfs slechter zijn dan die van een moderne verbrandingsmotor.
Het “groene” imago van elektrisch rijden is dus niet zo zwart-wit als vaak wordt gesuggereerd.
De hoge kosten en verborgen risico’s
De aanschafprijs van elektrische auto’s blijft fors hoger dan die van voertuigen met een verbrandingsmotor. Subsidies en belastingvoordelen maken de overstap aantrekkelijker, maar volgens Indra rijst de vraag of dit model houdbaar is.
Zodra de steun vanuit de overheid stopt, ligt de echte prijs op tafel. Dan kan blijken dat veel consumenten de overstap toch niet willen of kunnen maken.
Daarnaast wijst de expert op de onzekerheden rondom duurzaamheid. Batterijen verliezen capaciteit naarmate ze ouder worden.
Zelfs wanneer een auto niet intensief gebruikt wordt, neemt de levensduur van de accu af. Wanneer een batterij zijn maximale laadvermogen verliest, kan een verder prima auto ineens waardeloos worden. Dat maakt elektrische auto’s kwetsbaar en vergroot het risico op een nieuwe afvalberg.
Europa kiest elektrisch, Azië kiest doorontwikkeling
Opvallend is het verschil in aanpak tussen Europa en Azië. Europese autofabrikanten, zoals Volkswagen, BMW en Stellantis, zetten volop in op elektrische modellen. Zij volgen de koers die Brussel heeft uitgezet.
In Azië ligt dat anders. Bedrijven als Toyota, Honda en Geely blijven de verbrandingsmotor doorontwikkelen. Daar ligt de focus op zuinigere, efficiëntere motoren en alternatieve brandstoffen. Indra ziet dit als een gevaarlijke tegenstelling.
Als Europa alles op één kaart zet en de elektrische auto tegenvalt, lopen fabrikanten het risico de concurrentiestrijd te verliezen. Aziatische merken behouden in dat scenario hun voorsprong door diversiteit in aandrijftechnieken.
De positie van autofabrikanten onder druk
Fabrikanten in Europa staan onder grote druk. Ze moeten voldoen aan strenge milieuregels en tegelijkertijd elektrische auto’s aantrekkelijk zien te maken voor de consument.
Dat leidt tot prijsverlagingen, kortingen en creatieve leaseconstructies. Sommige merken nemen zelfs milieusubsidies voor eigen rekening om hun elektrische modellen verkocht te krijgen.
Toch blijft de angst bestaan dat veel voertuigen onverkoopbaar worden. Als batterijen massaal aan capaciteit verliezen, dreigen deze auto’s waardeloos te worden.
In plaats van een groene toekomst dreigt dan een milieuprobleem van ongekende omvang: accu’s die nauwelijks te recyclen zijn en bergen afgedankte elektrische auto’s die niemand meer wil.
Zijn elektrische auto’s echt beter voor het milieu?
Volgens Indra is het antwoord simpel: nee, althans niet in alle gevallen. Het milieuvoordeel van elektrische auto’s hangt sterk af van hoe de stroom wordt opgewekt en hoeveel kilometers een auto rijdt.
Pas bij intensief gebruik en groene stroom kan een elektrische auto groener zijn.
Daar komt bij dat de productie van batterijen enorme hoeveelheden energie en zeldzame grondstoffen vergt.
Het winnen van lithium, kobalt en nikkel gaat gepaard met milieuschade en sociale problemen in mijnbouwlanden. Deze factoren worden volgens critici vaak verzwegen in de groene marketingcampagnes van autofabrikanten.
Waarom zijn de doelstellingen zo ambitieus?
Indra stelt dat beleidsmakers zich blindstaren op de politieke boodschap en te weinig rekening houden met de realiteit.
Doelen als “15 miljoen elektrische auto’s in 2030” klinken goed in verkiezingsprogramma’s, maar houden geen rekening met consumenten die twijfelen, de hoge kosten, of de praktische beperkingen van het elektriciteitsnet.
Daarmee rijst de vraag of de overheid te veel inzet op één enkele oplossing, terwijl alternatieve technieken – zoals waterstof of verbeterde verbrandingsmotoren – misschien een betere balans zouden kunnen bieden.
De toekomst van elektrisch rijden blijft onzeker
De conclusie van Fritz Indra is duidelijk: elektrische auto’s zijn in veel opzichten slechter dan voertuigen met een traditionele motor.
Ze zijn duurder in aanschaf, afhankelijk van subsidies, leveren pas na veel kilometers een milieuwinst op en kampen met batterijproblemen die de duurzaamheid ondermijnen.
Tegelijkertijd blijft de Europese politiek vol inzetten op elektrisch, terwijl in andere delen van de wereld juist breed wordt gekeken naar verschillende alternatieven.
Het gevolg is dat Europa een groot risico neemt: als de elektrische strategie mislukt, kan de industrie achterblijven en marktaandeel verliezen aan concurrenten.
Conclusie
De toekomst van de auto-industrie staat op een kruispunt. Elektrische auto’s worden door beleidsmakers en fabrikanten gepresenteerd als dé oplossing, maar volgens experts zoals Fritz Indra zijn de nadelen groot. Van infrastructuur tot milieu en van kosten tot concurrentie: de uitdagingen zijn aanzienlijk.
De vraag is of de elektrische revolutie echt de duurzame toekomst brengt die wordt beloofd, of dat we over een paar jaar constateren dat de klassieke verbrandingsmotor toch niet zo gemakkelijk aan de kant geschoven kon worden.
